Szanowni Państwo!  

Przedstawiciele Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej (PTTPB) od wielu miesięcy uczestniczą w spotkaniach Środowiska Psychoterapeutycznego, w celu wypracowania szeroko akceptowanych, wspólnych założeń do projektu Ustawy o Zawodzie Psychoterapeuty. Od początku spotkań zostało przyjęte, że znalezienie wspólnych podstaw w tej materii wymaga odłożenia na bok planów projektów opracowywanych przez poszczególne grupy (np. projektu omawianego wcześniej w Ministerstwie Zdrowia przez członków Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego i Polskiego Towarzystwa Psychologicznego czy projektu Polskiej Rady Psychoterapii). W drodze konsensusu ustalono, że prace nad projektem zostaną więc podjęte “od zera” poprzez określenie obszarów, które nas łączą ponad przynależnością do różnych stowarzyszeń czy pracą w odmiennych modalnościach oraz próby znalezienia sposobów rozwiązania trudności zawartych w „protokole rozbieżności”. 

Ze względu na poziom skomplikowania materii legislacyjnej, PTTPB od początku stale konsultuje z prawnikami możliwe skutki dyskutowanych rozwiązań.  Naszym głównym celem jest wypracowanie ustaleń gwarantujących najwyższą jakość kształcenia psychoterapeutów oraz dostęp pacjentów do metod leczenia o potwierdzonej naukowo skuteczności. Wychodzimy przy tym z założenia, że nie każde oddziaływanie psychologiczne jest psychoterapią i nie każdy rodzaj interwencji podejmowanych bona fide jest efektywny i bezpieczny dla osób z nich korzystających.   

W odpowiedzi na pytania dotyczące publikacji autorskiej wersji projektu przedstawicieli organizacji zrzeszonych w Polskiej Radzie Psychoterapii, reprezentującej szacunkowo niecałe ok. 15% środowiska psychoterapeutycznego, Zarząd PTTPB w sposób stanowczy dementuje, że miałby to być projekt, nad którym szerokie Środowisko Psychoterapeutyczne pracuje lub pracowało w ramach wspólnych spotkań. Na żadnym etapie projekt ten nie był konsultowany z PTTPB (ani innymi organizacjami), a jedynie jego ogólne założenia zostały wcześniej przez PRP zaprezentowane publicznie, pomimo równolegle toczących się prac nad wspólnym projektem środowiska (w których zresztą uczestniczyli także przedstawiciele PRP). Podsumowując, projekt opracowany przez PRP nigdy nie był i nie ma szansy się stać projektem szerokiego Środowiska Psychoterapeutycznego. 

Zarząd PTTPB za niezrozumiałe i całkowicie nieuzasadnione traktuje oczekiwanie – po wielu miesiącach wspólnych prac uzgodnieniowych i merytorycznych całego Środowiska Psychoterapeutycznego – rozpoczęcia teraz prac w oparciu o indywidualny projekt przygotowany przez grupę organizacji stanowiących zdecydowaną mniejszość środowiska. Unieważniłoby to wcześniejszy konsensus o przygotowaniu wspólnego projektu “od zera”, będący według nas jedyną możliwością opracowania, wysokiej jakości i akceptowalnego dla całego środowiska, projektu założeń regulacji zawodowych. Próby przedstawiania szerokiego forum organizacji psychoterapeutycznych jako miejsca, gdzie miałyby się toczyć rozmowy o projekcie PRP traktujemy w najlepszym wypadku jako „semantyczne nadużycie”. Pragniemy jasno podkreślić, że rozmowy prowadzone od wielu miesięcy dotyczą przygotowania zupełnie innego projektu. 

Aktualnie, w ramach najbliższych spotkań na forum wszystkich zaangażowanych organizacji, planowane jest omawianie potrzeb i oczekiwań w stosunku do legislatorów i Zespołu Parlamentarnego, a nie dyskusja nad niezależnym projektem autorstwa PRP przekazanym do wglądu innym organizacjom, reprezentującym zdecydowaną większość środowiska, dn. 9.06.2023 o godzinie 23:58. Jak już wspomnieliśmy, projekt ten nie był i nie jest przedmiotem prac szerokiego Środowiska, a jedynie jego niewielkiej części, wbrew wcześniejszym ustaleniom odnośnie przygotowywania wspólnego projektu ustawy regulującej zawód psychoterapeuty. 

Reprezentując największą organizację psychoterapeutyczną w Polsce, zrzeszającą ok. 40% certyfikowanych psychoterapeutów, za nieakceptowalne uważamy niedotrzymanie wcześniejszych umów o ukierunkowaniu prac na wspólny projekt środowiska i stawianie nas oraz pozostałych stowarzyszeń psychoterapeutycznych przed faktami dokonanymi. Nie zgadzamy się też na kreowanie wizerunku PTTPB jako organizacji, która uniemożliwia dojście do porozumienia, pomimo respektowania przez nas wcześniejszych ustaleń, dążenia do konsensusu i aktywnego wkładu merytorycznego oraz finansowego w prace nad wspólnym projektem. Niesie to ogromne ryzyko zniweczenia wielomiesięcznych i trudnych, ale opartych na zaufaniu oraz intencji kolektywnej pracy na rzecz dbania o partykularne cele poszczególnych organizacji.  

Nie ma i nie będzie ze strony Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej zgody na inicjatywy niegwarantujące bezpieczeństwa zdrowotnego osób cierpiących na zaburzenia psychiczne wobec których psychoterapia ma być stosowana jako forma leczenia; zagrażające jakości kształcenia w psychoterapii poprzez możliwość decydowania np. o programie kształcenia psychoterapeutów przez osoby, które nie posiadają wykształcenia w dziedzinie psychologii lub medycyny, ani nie dysponują wiedzą dotyczącą udokumentowanej w badaniach empirycznych terapii zaburzeń psychicznych.  Jesteśmy również przeciwni oparciu struktury ewentualnego Samorządu Zawodowego o niespotykany współcześnie i antydemokratyczny system kurialny, arbitralnie ograniczający miejsca w Izbach do 40% dla przedstawicieli podejść, z którymi identyfikuje się ok. 85-90% psychoterapeutów (tj. poznawczo-behawioralnego i psychodynamiczno-psychoanalitycznego).  Rozwiązanie takie byłoby nie tylko nieproporcjonalne, ale też znacząco nadreprezentujące część środowiska pracującego w modalnościach stanowiących ok. 10-15%.  

Zarząd PTTPB wyraża nadzieję, że pomimo zaistniałej sytuacji i wynikającego z niej ryzyka dezintegracji rozmów całego środowiska, uda się podtrzymać wolę i możliwość współpracy. Liczymy na dalszą merytoryczną współpracę, którą – mimo wielu różnic – udawało się dotąd prowadzić. Dziękujemy za dotychczasowe wysiłki podejmowane przez przedstawicieli organizacji, z którymi prowadzimy rozmowy, w tym: Sekcją Naukową Psychoterapii i Sekcją Naukową Terapii Rodzin Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Sekcji Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Federacji Towarzystw Psychoanalitycznych i innych stowarzyszeń. 

Zarząd PTTPB 

Powyższe Stanowisko zostało przekazane również do parlamentarzystów oraz organizacji psychoterapeutycznych z którymi toczymy rozmowy.